« I a 75 lengas en França » :
perqué díson aiçò los franceses ?
Acabi de recebre aqueste corrièl, que me sembla duèrbe pron ben lo debat.
Date: jeudi 12 Juin 2008, 17 h 24
Bonjorn,
Bonjorn,
Lèu fait :
1) Se se cita la lista de las 75 lengas de França del rapòrt de Cerquiglini, çò important es de destacar que per la França metropolitana compta plan coma lengas territorializadas istoricas las uèit lengas que citam de longa. Atal, cal citar la lista amb las lengas numerotadas.
2) Se pòt dire que l'utilizacion de la mencion per de jornalistas o d'autres de "las 75 lengas de França" sens explicacion : a) Siá es faita per far creire qu'en França metropolitana (perque las gents an pas idèa dels territòris d'oltra mar) i a pas que "un fum de lengas localas pichonetas". Cal veire qu'aquò s'aplica a l'occitan, unicament o en prioritat. Dison o daissan entendre que i a "de lengas d'Òc" o "de lengas occitanas" al plural. La rason es evidenta : la zòna de l'occitan es fòrça mai granda que las autras. Totas las lengas ditas "regionalas" son dins de situacions analògas dins l'Estat francés. Empacha pas mens que l'occitan es un cas completament especial : a causa de l'istòria e a causa de l'importància de sa zòna dins l'exagòn, es la sola lenga que meta prigondament en causa la mitologia nacionalista francesa (Poirián copar de França Bretanha, Alsàcia, Euzkadi, Catalonha del nòrd, Corsega...., França demorariá França. Ser ne copas Occitània, non. Jòga non pas d'aquel punt de vista de l'independéncia d'aquelas zònas, mas dins la mitologia nacionalista francesa. L'occitan i es "indigestible"). Son estats forçats - siá de dire que l'occitan "existís pas" (cf lo "gRRRlingüista" Gaston Paris) - siá de dire qu'es "un francés del sud", un "francés bis" (dos mejans ajudan a aquò : la mapa de las lengas dins l'exagòn e non pas un encastre mai ample, e l'expression "lenga d'Òc", a causa de sa simetria enganaira amb "lenga d'Oil") - siá de dire qu'es pas una lenga unica, mas un ensemble de lengas). b) siá mòstra l'incompeténcia e la manca de professionalisme de los que te sortisson aquò.
3) Se pòt remarcar tanben que, se Cerquiglini compta coma de lengas diferentas las "lengas d'Oïl" (mentre que compta l'occitan coma una sola lenga), es que pòt pas faire autrament : se comptava totas las variantas d'Oil coma una sola lenga, seriá forçat de considerar que lo francés oficial es pas qu'una varianta, un dialècte d'aquela lenga. Per comptar lo francés oficial coma una lenga al sens plen, es forçat de comptar las variantas d'Oil tanben coma de lengas. (La realitat, es que l'occitan tal coma l'entendèm dins sa varietat es ben una lenga - mentre que originàriament çò qu'apèlan lo francés es pas solament un dialècte, es pas solament lo francilian, es una forma sociala elaborada a partir d'un dialècte, per la pichòta minoritat de poder d'Ancian Regime... Dins sa realitat parlada, la deviá realament faire usatge pas qu'una minoritat infima. Per carrièras e a l'ostal, Corneille parlava normand. Lo pichòt pòble de París parlava pas tanpauc la forma de lenga de la Cort e dels potents).
4) Enfin, se pòt benlèu dire que l'occitanisme en general es en fauta d'aver pas prestat l'atencion que se meritava al rapòrt Cerquiglini, e popularizat tot aquò alprès dels occitanistas. Auriá calgut organizar una responsa organizada de las associacions occitanistas, e suscitar un fum de responsas individualas, tanlèu qu'auriá nasejat l'utilizacion tendenciosa de las "75 lengas de França". Del còp, o auriá copat d'intrada - e emai o auriá virat en nòstra favor. Al lòc d'aquò, sens encara a batalhejar sus las idèas despassadas de "pichòtas lengas localas innombrablas", "las lengas d'Òc", etc.Ne sortirem pas tant qu'aurem pas organizat un "observatòri" dels discorses sus la lenga occitana a l'ora d'ara. Cal crear un mejan de mesa en comun de las observacions de los qu'aquò interèssa per recampar, estudiar, faire conéisser, prepausar d'utilizacions de las colhonadas (i a pas d'autre mot) ditas o escritas de longa, encara a l'ora d'ara.
Es pas pus possible d'o tolerar.
Amistat SG
Apondon personal
La classificacion romantica de las lengas vengudas del latin daissèt :
Lenga d'Oil = francés
Lenga d'Òc = occitan
Lenga de Sí = espanhòl, italian e portugués
Lo catalan èra pas classificat per Dante...
Quand s'emplega "Lenga d'Òc" per la lenga parlada uèi, se cal emplegar "Lenga d'Oil" per la lenga parlada a París, uèi ! E alara caldriá parlar de francofonia o de langue-doil-fonie ? Donc per èstre coërent, occitan es lo mot que cal emplegar e francés es lo mot emplegat. E dins lo francés tal coma dins l'occitan o dins d'autras lengas d'aquesta planeta, es una lenga faita de dialècte e donc de diversitats lingüisticas, de tota mena, verticala o territoriala, veire istorica e futura !
Cap comentari:
Publica un comentari a l'entrada